Dat een boerderij runnen niet eenvoudig is, dat moge duidelijk zijn. Het is keihard werken, al zo lang het beroep van boer bestaat. Vond het werk vroeger vooral in de stallen en op het land plaats, gaat er tegenwoordig steeds meer tijd zitten in administratieve werkzaamheden. Het valt niet mee om aan alle eisen die aan boeren worden gesteld te voldoen, zeker niet als deze ook nog eens regelmatig veranderen. Iets waar veel veehouderijen mee te maken hebben, zijn fosfaatrechten. Deze bepalen hoeveel vee een boer mag houden, al zijn er manieren om dit aantal hoger te krijgen dan door de overheid is toegekend.
Wat zijn fosfaatrechten?
Fosfaat is een belangrijke stof op onze planeet. Mensen, dieren en planten hebben deze nodig om te kunnen leven. Een probleem met fosfaat is echter dat het ook voor problemen kan zorgen. Het wordt op boerderijen in grote hoeveelheden gebruikt in kunstmest en in veevoer. Hierdoor eten bijvoorbeeld koeien er veel van op, meer dan zij eigenlijk nodig hebben en in hun lijf kunnen verwerken. Alles dat zij niet gebruiken, poepen zij weer uit. De mest van koeien bevat dus veel fosfaat, die weer op het land terechtkomt. Dat klinkt goed, want planten hebben fosfaat nodig om te groeien, maar het kan ook te veel van het goede zijn.
Dat is het geval als er te veel fosfaat in de bodem zit, die daardoor ook in
het grondwater terecht kan komen. Dit wordt daardoor voedselrijker, wat algen
en kroos de voeding geeft om welig te groeien. Hierdoor komt er minder licht in
het water, waardoor nuttige waterplanten sterven. Dit leidt er weer toe dat er
te weinig zuurstof in het water overblijft, waardoor ook vissen moeilijk kunnen
overleven.
Om te voorkomen dat er te veel fosfaat in het water terechtkomt, zijn er fosfaat rechten in het leven geroepen. Deze worden door de overheid toegekend, en bepalen hoeveel vee er op een boerderij gehouden mag worden.
Hoe kun je nog uitbreiden?
Heb je eenmaal een aantal rechten toegewezen gekregen, is het voor een boer erg lastig om zijn of haar boerderij nog uit te breiden. De overheid wil tenslotte liever niet dat er te veel vee komt, zo zou er alsnog te veel fosfaat in het water terecht kunnen komen. Toch is hier een oplossing voor: fosfaat rechten kopen bij een andere boer. Naast boeren die willen uitbreiden, zijn er tenslotte ook boeren die juist willen inkrimpen. De rechten die zij hebben toegewezen gekregen, mogen zij van de hand doen aan een collega. Om vraag en aanbod samen te krijgen, is het goed om gebruik te maken van een bemiddelaar die voor iedere boer de beste oplossing zoekt. Zo blijft het aantal fosfaatrechten in Nederland gelijk, maar worden zij wel op een betere manier verdeeld.